Apenpokken: de huidige situatie

Sinds het begin van de uitbraak van monkeypox in 2022 zijn er op basis van CDC-gegevensvan 02 sep 2022 wereldwijd meer dan 53 027 uitbraken gemeld – veel daarvan in niet-endemische landen in Europa en Noord-Amerika.

  • Meer dan 16.750 bevestigde gevallen uit 29 EU-/EER-landen
  • 19.961 van de VS
null

Algemene informatie

null

Feiten en cijfers

null

Preventie

Apenpokken –
Algemene informatie

Monkeypox is een virale zoönose, d.w.z. een infectieziekte bij mensen die door dieren op mensen wordt overgedragen. Het virus is een dubbelstrengs omhuld DNA-virus en de gastheren zijn onder andere knaagdieren en niet-menselijke primaten. Overdracht kan plaatsvinden:

  • van dier op mens: door direct contact met bloed, lichaamsvloeistoffen of met wonden van de huid of het slijmvlies van besmette dieren
  • mens-op-mens: door direct contact met huidlaesies of een nauw contact met een besmet persoon via respiratoire afscheidingen (d.w.z. een lang face-to-face contact). Op dit moment suggereren de gegevens dat sommige seksuele relaties de meerderheid van de gevallen vormen in de huidige uitbraak van apenpokken. Maar iedereen, ongeacht seksuele geaardheid of geslachtsidentiteit, die in nauw, persoonlijk contact is geweest met iemand die apenpokken heeft, loopt risico.
  • via het aanraken van besmette oppervlakken die zijn gebruikt door iemand met apenpokken: voorwerpen, apparatuur, materiaal, stoffen (kleding, beddengoed of handdoeken) enz. die in aanraking zijn geweest met een besmette persoon.

Apenpokken komt van oudsher voor in tropische regenwoudgebieden in Centraal- en West-Afrika, maar sinds 2003 zijn er ook gevallen buiten Afrika gemeld. Er bestaan twee verschillende clades van het monkeypoxvirus – de Centraal-Afrikaanse clade (Congobekken), die ernstiger ziekte veroorzaakt en naar verwachting gemakkelijker wordt overgedragen, en de West-Afrikaanse clade.

De laatste tijd zijn er wereldwijd meer gevallen van apenpokken vastgesteld in verschillende niet-endemische landen. Er lopen extra onderzoeken om meer informatie te krijgen over de bronnen van infectie en transmissie en de epidemiologie.

monkeypox

FEITEN EN CIJFERS OVER APENPOKKEN

Basis achtergrondinformatie:

  • Incubatietijd: Meestal tussen 6 en 13 dagen, maar kan variëren van 5 tot 21 dagen vanaf infectie tot de eerste symptomen. Tijdens deze periode is iemand niet besmettelijk.

 

  • Overdracht van mens op mens: Alleen door symptomatische personen via direct of indirect contact. Een persoon met monkeypox kan de ziekte overdragen op anderen vanaf het moment dat de symptomen beginnen totdat de uitslag volledig is genezen en er een nieuwe huidlaag is gevormd.

 

  • Symptomen: kunnen worden onderverdeeld in 2 perioden
    • de invasieperiode (duurt 0-5 dagen): gekenmerkt door koorts, intense hoofdpijn, gezwollen lymfeklieren, rugpijn, spierpijn en gebrek aan energie.
    • de huiduitslag (1-3 dagen na het begin van de koorts): uitslag op het gezicht en de ledematen, mondslijmvliezen, genitaliën, conjunctivae en het hoornvlies. De uitslag ontwikkelt zich van macules tot papels, blaasjes, pustels en korsten die opdrogen en uiteindelijk afvallen.

 

  • Duur: zelfbeperkende ziekte, symptomen duren 2 tot 4 weken

 

  • Dodelijke slachtoffers: ongeveer 3-6% in recente tijden

 

  • Waterpokken vs apenpokken: In 1980 verklaarde de WHO pokken uitgeroeid – waarmee het de enige menselijke ziekte is die is uitgeroeid. Tegenwoordig worden routinematige pokkenvaccinaties niet meer uitgevoerd bij het grote publiek. Ook al lijkt de klinische presentatie van Apenpokken op die van pokken, een verwante orthopoxvirusinfectie, Apenpokken is minder besmettelijk dan pokken en veroorzaakt minder ernstige ziekte.

 

  • Vaccinatie: Pokkenvaccins bieden ook bescherming tegen apenpokken (85%). Toch worden de jongere generaties (< 40-50 jaar, afhankelijk van het land) niet meer gevaccineerd tegen pokken. Er bestaan nieuwere vaccins die zijn goedgekeurd voor de preventie van monkeypox.

 

  • Medicatie: Behandeling is voornamelijk symptomatisch en ondersteunend om een secundaire bacteriële infectie te voorkomen. Antivirale middelen, zoals tecovirimat (TPOXX), dat in 2022 is goedgekeurd door het EMA (Europees Geneesmiddelenbureau) – hoewel het nog niet op grote schaal beschikbaar is.

Apenpokken – Preventie

De belangrijkste maatregel om de Apenpokken onder controle te krijgen en de verspreiding van de ziekte te voorkomen is de opvoeding van de mensen. Meer aandacht en bewustzijn voor vroege symptomen – aangezien alleen symptomatische personen de ziekte overbrengen – leiden tot een snelle detectie en een mogelijke stopzetting van de overdracht.

 

Zorg er bij reizen in gebieden met een verhoogd risico op Apenpokken voor dat

  • op vroege tekenen letten en nauw contact vermijden met mensen met uitslag of andere verwante symptomen
  • standaardprocedures voor persoonlijke hygiëne volgen, zoals handen wassen en handen desinfecteren met een virusdodend handdesinfectiemiddel
  • vermijd contact met zieke en dode dieren
  • eet alleen goed doorbakken vlees

 

Als je verwacht dat iemand in je omgeving met een Apenpokkeninfectie te maken krijgt, is het essentieel om de persoon zoveel mogelijk te isoleren en strikte hygiëneprocedures te volgen:

  • persoonlijke beschermingsmiddelen (PPE) te dragen, zoals gezichtsmaskers en wegwerphandschoenen, wanneer ze in contact komen met materialen en apparatuur die in contact zijn geweest met de geïnfecteerde persoon
  • standaardprocedures voor persoonlijke hygiëne volgen, zoals handen wassen en handen desinfecteren met een virusdodend handdesinfectiemiddel
  • reinig en desinfecteer de oppervlakken van de apparatuur (medische apparatuur, voedselbereiding, brillen, enz.) en de omgeving (handgrepen, leuningen, lichtschakelaars, deurklinken) grondig en regelmatig – zorg ervoor dat u alleen geschikte virucidale desinfectiemiddelen gebruikt met een bevestigde werkzaamheid tegen omhulde virussen en dat u ze op de juiste manier gebruikt, zoals uitgelegd op het etiket of in de productinformatie.
  • Personen die verantwoordelijk zijn voor hygiënische maatregelen (schoonmaken en afvalbeheer) moeten altijd een waterbestendig wegwerpschort, wegwerphandschoenen, ademhalingsbescherming (FFP2-maskers), bescherming tegen spatten van de ogen (veiligheidsbril of vizier) en schoeisel dat kan worden gedesinfecteerd met geschikte desinfectiemiddelen dragen.

Op een boerderij zijn er veel manieren van besmetting – externe en interne bronnen kunnen verantwoordelijk zijn voor een uitbraak van een ziekte. Het is van essentieel belang om uw gebouwen, uw werkstroomstructuren en uw bioveiligheidsprogramma te controleren om zwakke plekken op te sporen en dienovereenkomstig aan te passen.

Strikte bioveiligheidsmaatregelen en goede hygiënepraktijken zijn essentieel voor de bescherming tegen het uitbreken en verspreiden van deze besmettelijke ziekte.

Referenties:

Meer gedetailleerde informatie is te vinden op de website van de